‘We hebben honger naar huid, herrie en hosanna’, aldus TU Delft-professor Roland van der Vorst in Het Financieele Dagblad. De voorspelling is dat, nu er steeds weer mogelijk wordt, men deze zomer geneigd is om ‘verloren tijd in te halen’ en er een nieuwe ‘roaring twenties’ gaat ontstaan. Voor veel mensen klinkt dit als muziek in de oren en zij kunnen niet wachten tot daadwerkelijk alles weer mogelijk is. Voor anderen kan het loslaten van de nieuwe routine, het wennen aan grote groepen mensen en de toenemende sociale afspraken echter soms ook lastig zijn en zorgen voor een gevoel van overprikkeling.

Hoe ontstaat dat gevoel van overprikkeling?

Ons brein heeft zich aangepast aan de lange lockdown met weinig prikkels en op het moment dat je je brein plotseling weer herhaaldelijk blootstelt aan prikkels, door bijvoorbeeld veel sociale interacties, kan je brein in stressstand raken. Je brein maakt tijdens sociale activiteiten antistoffen, zoals adrenaline en cortisol, aan om de prikkels tijdens sociale activiteiten te verwerken. Door de lockdown is je brein hier echter minder aan gewend. Wanneer je nu veel gaat doen, moet je brein dan ook extra hard werken waardoor het uitgeput en overprikkeld kan raken wat op lange termijn schadelijk kan zijn voor je mentale gezondheid.  Op de korte termijn is het mogelijk om de lichamelijke signalen te negeren, maar op de lange termijn is het mogelijk dat je sneller prikkelbaar wordt, slechter gaat slapen en eten, een verzwakt afweersysteem krijgt en somberder wordt. 

Tips bij overprikkeling

Nu duidelijk is hoe overprikkeling ontstaat is het ook van belang om te weten hoe hiermee om te gaan. Hieronder volgen een aantal tips die jou hierbij kunnen helpen.

Accepteer dat verandering lastig kan zijn

Het lastig vinden dat er weer veel kan en mag, kan te maken hebben met de verandering die er plaatsvindt. Langzaam moet je je leven en routine weer aanpassen. Mensen vinden verandering altijd lastig en het roept vaak gevoelens van weerstand op. Een snelle verandering kan overweldigend zijn en zorgen voor een gevoel dat je geen controle hebt of er niet klaar voor bent. Deze gevoelens zijn heel normaal en het kan helpen om te accepteren dat verandering lastig kan zijn en dat je hier tijd voor nodig hebt.

Geef jezelf de tijd

Als je moeite hebt met dat er weer van alles kan en mag, is het belangrijk om niet te hard van stapel te willen lopen. Hierbij kan het van belang zijn om je sociale activiteiten langzaam op te bouwen. Je kunt dit zien als het trainen van je ‘sociale spier’. Deze moet je door te trainen weer sterker maken en dit gaat langzaam, net als bij fysieke spierkracht. Rustig opbouwen kan dan ook helpen wanneer je merkt dat veel sociale afspraken overweldigend zijn; één afspraak per week in plaats van vijf inplannen kan hier bijvoorbeeld bij helpen.

Neem de tijd om tot jezelf te komen

Wanneer je ergens bent en je voelt je overweldigd, neem dan even de tijd om tot jezelf te komen. Je kunt bijvoorbeeld even naar een andere ruimte gaan of buiten een luchtje gaan scheppen. Wanneer je dan alleen bent kun je een aantal oefeningen doen om tot jezelf te komen:

  • Dit kan bijvoorbeeld door het doen van een ademhalingsoefening: leg je hand op je buik, adem vier seconden in, hou dit vier seconden vast, en adem dan rustig in vier seconden uit.
  • Een andere oefening die je kunt toepassen is het prikkelen van je zintuigen: noem voor jezelf vijf dingen die je ziet, vier dingen die je hoort, drie dingen die je aanraakt, twee dingen die je ruikt en één ding dat je proeft. Deze oefeningen helpen om je aandacht te verplaatsen naar je omgeving in plaats van naar je gedachten.

Maak een afspraak

Graag met iemand praten over de overprikkeling die jij ervaart en hoe hiermee om te gaan? Of is er een ander onderwerp waarover jij graag met iemand zou willen praten? Plan dan een afspraak in bij De Advieswinkel. Een afspraak bij De Advieswinkel is gratis, vrijblijvend en anoniem.